Zmniejszenie powierzchni parku
Jednym z kluczowych aspektów nowej uchwały jest zmiana powierzchni Mazowieckiego Parku Krajobrazowego oraz jego otuliny. Całkowita powierzchnia parku i jego otuliny została zmniejszona o 39,1 hektara, głównie przez redukcję otuliny o 103,5 ha. Natomiast powierzchnia samego parku zwiększyła się o 64,4 ha. Szczególnie niepokojące jest wyłączenie kilku kluczowych obszarów na terenie Wesołej, w tym działek przy ulicy Cienistej i Leszczynowej. Zmiany te mogą otworzyć drogę do dalszego rozwoju urbanistycznego kosztem obszarów zielonych, które dotąd pełniły funkcję buforową między terenami zabudowanymi a chronioną przyrodą.
Zmiana granic Mazowieckiego Parku Krajobrazowego
Nowa uchwała precyzyjnie określa granice parku za pomocą współrzędnych w układzie PL-2000. Choć taki sposób opisu teoretycznie powinien zwiększać dokładność, wywołał on poważne kontrowersje. W załączniku do ustawy współrzędne granic zostały zamieszczone w formacie PDF, bez możliwości kopiowania, co uniemożliwia analizowanie danych. Serwis wesola.pl jako pierwszy przeanalizował nową ustawę i stworzył na jej podstawie mapę, która pokazuje, jak zmiany te wpłynęły na obszar Wesołej.
Mapka dostępna na stronie https://wesola.pl/mpk pozwala porównać granice parku przed i po ich aktualizacji. Aby zobaczyć szczegóły, należy przybliżyć osiedle Stara Miłosna. Na mapie stare granice parku zaznaczone są na fioletowo, a nowe na zielono. Fioletowe fragmenty na krawędziach to obszary wyłączone z parku, co budzi szczególne obawy, gdyż są to cenne tereny leśne, które teraz mogą stać się obiektem zainteresowania deweloperów.
Wątpliwości wokół procedury uchwalenia granic
Prace nad wyznaczeniem nowych granic Mazowieckiego Parku Krajobrazowego rozpoczęły się dopiero niedawno, mimo że problem niewłaściwego oznaczenia granic parku istniał od 2009 roku, kiedy to właścicielka jednej z działek wystąpiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego o korektę granic. Sejmik województwa przed przyjęciem uchwały musiał uzgodnić nowe granice z samorządami, na których terenie leży park. Proces ten jednak nie przebiegał bezproblemowo. Jak wynika z wpisu na profilu na facebooku Sławomira Potapowicza, Biuro Ochrony Środowiska (BOŚ) Urzędu m.st. Warszawy otrzymało kopię projektu uchwały dopiero 29 marca 2024 roku, czyli zaledwie kilka dni przed wyborami samorządowymi zaplanowanymi na 7 kwietnia. Ze względu na termin sesji Rady m.st. Warszawy, planowanej na 4 kwietnia, oraz wybory, Rada nie miała możliwości zajęcia stanowiska w wymaganym terminie, co spowodowało, że projekt uchwały został uzgodniony z mocy prawa, bez formalnej zgody Rady.
Mimo obiektywnych przesłanek utrudniających uzgodnienie projektu, Sejmik Województwa Mazowieckiego w lipcu przyjął uchwałę, nie uwzględniając zastrzeżeń zgłoszonych przez BOŚ. Warto podkreślić, że zaangażowanie Rady m.st. Warszawy oraz warszawskiego Ratusza było w dużej mierze efektem działań Inicjatywy Stara Miłosna Dla Drzew, która zorganizowała liczne spotkania i działania mające na celu zwrócenie uwagi na problem. To dzięki ich determinacji, kwestie granic parku stały się przedmiotem aktywnej debaty.
Z uwagi na brak odpowiednich narzędzi, radni, jak i mieszkańcy, nie mogli dokładnie przeanalizować wszystkich zmian związanych z granicami parku i otuliny. Jak wskazuje Potapowicz, nie można wykluczyć, że uwagi dotyczące granic mogłyby zostać zgłoszone także przez Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego oraz dzielnice Wesoła i Wawer.
W odpowiedzi na te wątpliwości, radni Koalicji Obywatelskiej, w tym Sławomir Potapowicz, zwrócili się do prezydenta Rafała Trzaskowskiego z prośbą o pilne przeanalizowanie uchwały Sejmiku Województwa Mazowieckiego oraz podjęcie działań zmierzających do wnikliwej analizy nowych granic Mazowieckiego Parku Krajobrazowego na terenie m.st. Warszawy. Radni zaapelowali również o rozmowy z odpowiednimi służbami podległymi Marszałkowi Województwa Mazowieckiego, aby uwzględnić uwagi zgłoszone przez BOŚ oraz inne potencjalne zastrzeżenia dotyczące przebiegu nowych granic parku.
Usunięcie zakazu zabijania dzikich zwierząt
Kolejnym istotnym punktem nowej uchwały jest usunięcie zakazu umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, który obowiązywał od 2005 roku. Ta zmiana budzi poważne obawy wśród ekologów i mieszkańców, którzy obawiają się, że może to prowadzić do drastycznego pogorszenia stanu bioróżnorodności w regionie. Brak tego zakazu w nowej uchwale może sugerować, że priorytety ochrony przyrody w tym rejonie uległy zmianie, co niekoniecznie musi przynieść pozytywne skutki dla lokalnego ekosystemu.
Wnioski
Zmiany w granicach Mazowieckiego Parku Krajobrazowego wprowadzone przez uchwałę Sejmiku Województwa Mazowieckiego mogą mieć daleko idące konsekwencje dla środowiska naturalnego oraz dla mieszkańców Wesołej. Choć formalnie uchwała miała na celu jedynie dostosowanie granic parku do obowiązujących standardów, w rzeczywistości wywołała liczne kontrowersje i obawy o przyszłość tego chronionego obszaru. Dalsza kontrola i monitorowanie sytuacji przez lokalne władze oraz mieszkańców będą kluczowe, aby zapobiec potencjalnym negatywnym skutkom tych zmian.
