System kaucyjny ma szansę poprawić zbiórkę opakowań po napojach do 90 proc.
Przedstawiciele branży napojowej apelują do rządu o wprowadzenie zmian w ustawie o systemie kaucyjnym. Propozycje te mają na celu usprawnienie funkcjonowania systemu, który ma wejść w życie 1 stycznia 2025 roku.
Podczas konferencji „System kaucyjny - dlaczego jest niezbędny i co zapewni jego efektywność?“ zorganizowanej przez Polską Federację Producentów Żywności Związek Pracodawców, eksperci podkreślali konieczność wprowadzenia zmian w ustawie. Filip Piotrowski z UNEP/GRID-Warszawa zwrócił uwagę, że obecny system zbiórki odpadów jest niewystarczający.
„Obecnie w Polsce 50 proc. odpadów zbiera się nadal w worku na odpady mieszane, a tylko 43 proc. PET trafia do recyklingu. System kaucyjny może zapewnić 90 proc. zbiórki, co jest ogromnym przeskokiem“ - powiedział Piotrowski.
Propozycje zmian
Branża napojowa proponuje osiem głównych zmian w ustawie o systemie kaucyjnym, w tym:
- Pobieranie kaucji w całym łańcuchu sprzedaży: Kaucja miałaby być pobierana na każdym etapie sprzedaży - od producenta, przez hurtownika, aż po sklep detaliczny.
- Precyzyjne określenie prawa własności odpadów: Określenie, kto jest właścicielem zebranych opakowań, ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania systemu.
- Okres przejściowy dla opakowań nieoznakowanych: Sześciomiesięczny okres przejściowy pozwoliłby na wyprzedaż istniejących zapasów opakowań bez odpowiednich oznaczeń.
- Umożliwienie wykorzystania kaucji za niezwrócone butelki szklane na zakup nowych butelek: To rozwiązanie ma na celu wspieranie systemu recyklingu butelek szklanych wielokrotnego użytku.
Andrzej Gantner z Polskiej Federacji Producentów Żywności podkreślił, że system kaucyjny jest kluczowy dla gospodarki obiegu zamkniętego. „Nie chodzi o to, by ktoś z naszej puszki zrobił chłodnicę, ale o to, by do nowych opakowań używać surowców wtórnych wytworzonych dzięki systemowi kaucyjnemu“ - zaznaczył Gantner.
Wyzwania finansowe i organizacyjne
Wprowadzenie systemu kaucyjnego to także wielkie wyzwanie finansowe. Andrzej Gantner zwrócił uwagę, że konieczne będzie rozliczenie z konsumentami 10 miliardów złotych pobranej kaucji. „Mówimy tu o setkach milionów złotych, które trzeba zabezpieczyć, by sklepy mogły funkcjonować w systemie“ - podkreślił.
Branża napojowa postuluje również utworzenie obligatoryjnego samorządu gospodarczego, który czuwałby nad poprawnością działania systemu kaucyjnego.
Podsumowanie
Uczestnicy konferencji zgodnie podkreślali, że zmiany w ustawie są niezbędne, aby system kaucyjny mógł działać efektywnie. „Aktualne zapisy ustawy narażają konsumentów na płacenie podatku VAT od kaucji, co zwiększałoby koszty systemu o 23 proc.“ - ostrzegają przedstawiciele branży.
Czasu na wprowadzenie zmian jest coraz mniej, a system kaucyjny ma ruszyć już za niespełna pół roku.
Źródło: PAP MediaRoom
