ul. Graniczna / Gościniec, Stara Miłosna
Gatunek: grusza pospolita (Pyrus communis)
Obwód pnia: 262 cm
Wysokość: 16 m
Status: społeczny i oficjalny pomnik przyrody od 2023 r.
🧭 Lokalizacja i charakterystyka
Grusza Przemysława to dorodna, ponadstuletnia grusza polna (ulęgałka), rosnąca na działce ewidencyjnej 46/14, obręb 8-07-13 przy ul. Granicznej, w pobliżu ul. Gościniec. Drzewo osiąga 16 metrów wysokości, a obwód jego pnia wynosi 262 cm. Rozłożysta korona sięga średnicy około 11 metrów. Grusza jest w bardzo dobrej kondycji zdrowotneji wyróżnia się na tle okolicznej zabudowy zarówno rozmiarem, jak i formą. Jej obecność ma znaczenie krajobrazowe, przyrodnicze i symboliczne.
🌳 Pozostałość historii osiedla
To jedno z kilku starych drzew owocowych na terenie Starej Miłosny – pozostałość po dawnej zabudowie folwarcznej i wiejskim charakterze tego obszaru sprzed urbanizacji. Grusza Przemysława jest częścią dawnego układu zieleni związanego z Kanałem Wawerskim i sąsiednimi terenami o rolniczym rodowodzie. Jej przetrwanie w zmieniającym się otoczeniu sprawia, że nabiera dodatkowego znaczenia jako świadek historii przestrzennej osiedla.
📜 Formalna ochrona – status pomnika przyrody
Jesienią 2023 roku drzewo zostało uznane za społeczny pomnik przyrody. Następnie, na wniosek mieszkańca, lek. Przemysława Stolarza – kardiologa i ekologa z Wesołej, drzewo otrzymało także status oficjalny.
Drzewo zostało zgłoszone do objęcia ochroną pomnikową we wrześniu 2021 roku, w ramach szerszej inicjatywy obejmującej również inne cenne drzewa w dzielnicy, m.in. aleję dębową przy ul. Sienkiewicza, dąb w sąsiedztwie rezerwatu Bagno Jacka i trzy dęby na hipodromie. Grusza była jednym z nielicznych przypadków, w którym procedura zakończyła się sukcesem. Ustanowienie pomnika przyrody trwało łącznie dwa lata i trzy miesiące.
W grudniu 2023 roku grusza uzyskała status oficjalnego pomnika przyrody, po tym jak wcześniej została oznaczona jako społeczny pomnik przez mieszkańców.
Pomnik został ustanowiony uchwałą:
Uchwała nr XCI/3004/2023 Rady m.st. Warszawy z dnia 7 grudnia 2023 r.
Publikacja: Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego, 15 grudnia 2023 r.
Wejście w życie: 29 grudnia 2023 r.
🛡 Co oznacza ochrona?
W ramach ochrony obowiązują:
- zakaz niszczenia, uszkadzania i przekształcania drzewa;
- strefa ochronna o promieniu 15 m od pnia;
- zakaz wieszania tablic reklamowych i prowadzenia działalności mogącej uszkodzić drzewo;
- monitoring zdrowotny i obowiązkowa pielęgnacja;
- nadzór sprawuje Prezydent m.st. Warszawy.
🏷 Imię z wdzięczności
Choć urzędowa nazwa brzmi po prostu „grusza pospolita“, wśród mieszkańców przyjęła się nieformalna nazwa „Grusza Przemysława“. To wyraz uznania dla lek. Przemysława Stolarza – kardiologa i ekologa z Wesołej – który złożył wniosek o objęcie drzewa ochroną i doprowadził do zakończenia długiego procesu administracyjnego.
📌 W skrócie
| Nazwa | Gatunek | Obwód [cm] | Wysokość [m] | Wiek [szac.] | Status | Lokalizacja |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Grusza Przemysława | Grusza pospolita | 262 | 16 | ok. 100 lat | społeczny i oficjalny pomnik przyrody | ul. Graniczna / Gościniec |
📚 Źródła i dokumentacja
- Uchwała nr XCI/3004/2023 Rady m.st. Warszawy
- Dziennik Urzędowy Woj. Mazowieckiego z dn. 15.12.2023
- Dane lokalne Inicjatywy Stara Miłosna dla Drzew
- Informacje ewidencyjne: działka 46/14, obręb 8-07-13
- Wspomnienia i relacje mieszkańców
🧭 Na mapie
Kategoria: Pomnik przyrody (oficjalny i społeczny)
Typ obiektu: Punkt
Koordynaty: 52°13’4.203“N, 21°13’7.137“E
Tagi: grusza, Przemysław Stolarz, Wesoła, pomnik przyrody, dziedzictwo, Gościniec, Graniczna
