Dęby Malwa i Miłosz

ul. Malwy 1, Stara Miłosna
Gatunek: dąb szypułkowy (Quercus robur)
Wiek: ok. 130 lat (Miłosz) i 80 lat (Malwa)
Obwód pnia: Miłosz – 318 cm, Malwa – 216 cm
Odległość między drzewami: 1,63 m
Status: społeczne pomniki przyrody od listopada 2022 r.

🧭 Lokalizacja i charakterystyka

Para dębów rośnie przy ul. Malwy 1 na osiedlu Stara Miłosna w warszawskiej dzielnicy Wesoła. Starszy z nich – Miłosz – ma około 130 lat i obwód 318 cm. Młodsza Malwa – ok. 80 lat, obwód 216 cm. Drzewa są splecione koronami i połączone wspólnym systemem korzeniowym. Tworzą nierozerwalną biologiczną parę, charakterystyczny punkt w krajobrazie i element lokalnej tożsamości przyrodniczej.

🏛 Znaczenie przyrodnicze i kulturowe

Według dendrologów dęby mogą być pozostałością pierwotnego boru kontynentalnego. Oba są widoczne na zdjęciach lotniczych z połowy XX wieku. Przetrwały II wojnę światową, czasy PRL i rozbudowę osiedla – zagroziła im dopiero współczesna inwestycja drogowa.

Ich wartość jest nie tylko biologiczna – stały się symbolem społecznego oporu wobec wycinki miejskiej zieleni. Od ich historii rozpoczęła się akcja „Zrób sobie pomnik przyrody“, a wokół nich zawiązała się społeczna Inicjatywa Stara Miłosna dla Drzew.

🚧 Walka o przetrwanie

Jesienią 2022 roku drzewa miały zostać wycięte w ramach przebudowy ulic Cienista–Konwaliowa–Malwy. W miejscu dębów zaplanowano latarnię. Mieszkańcy zorganizowali protest, happeningi, petycje i akcje medialne. Protest trwał dwa miesiące.

Dzięki naciskowi społecznemu, sprawa trafiła do mediów lokalnych i ogólnopolskich. W czerwcu 2023 roku, po spotkaniu z mieszkańcami, prezydent Rafał Trzaskowski ogłosił zmianę projektu drogi:

„Dęby zostają. Zobowiązałem dzielnicę i miejskie Biuro Zarządzania Ruchem Drogowym do znalezienia rozwiązania, które uratuje drzewa.“
— Rafał Trzaskowski, czerwiec 2023

Finalnie, projekt drogi został zmodyfikowany tak, by ominąć drzewa.

🏆 Drzewo Roku 2023 – 2. miejsce w Polsce

W 2023 roku Malwa i Miłosz zostały zgłoszone do ogólnopolskiego konkursu Drzewo Roku organizowanego przez Klub Gaja. Para dębów zdobyła 2. miejsce, uzyskując 2858 głosów internautów z całego kraju. Były jedynymi reprezentantami Warszawy w finale.

Kampania promująca ich kandydaturę objęła media, happeningi (m.in. z udziałem Pawła Althamera), koncerty Orkiestry dla Drzew oraz działania online i offline.

🎶 Orkiestra dla Drzew

Podczas protestu powstała Orkiestra dla Drzew – społeczna inicjatywa muzyczna prowadzona przez lokalną artystkę Katarzynę Badziak, która komponuje i wykonuje protestsongi z mieszkańcami.

„Razem śpiewamy i gramy pisane przeze mnie protestsongi, które mają zwrócić uwagę na problem dewastacji przyrody na terenie osiedla Stara Miłosna.“
— Katarzyna Badziak

📸 Zobacz zdjęcia

• Dęby w 1976/77, 1982, 2005
• Zdjęcia z protestu 2022
• Plakat z protestu
• Zdjęcia sprzed i po budowie
• Paweł Althamer – kampania Malwa&Miłosz

📌 W skrócie

📚 Źródła i dokumentacja

• Petycja: Ratuj Miłosza i Malwę
• Klub Gaja – konkurs Drzewo Roku 2023
• Mieszkaniec.pl – artykuł o dębach
• UM Warszawa – zmiana projektu drogi

🧭 Na mapie

Kategoria: Społeczny pomnik przyrody
Typ obiektu: Punkt
Tagi: drzewa, pomnik przyrody, Stara Miłosna, ochrona przyrody, protest, zieleń miejska